Na Śląsku co roku marnowane jest blisko 8 ton żywności Data dodania: 2024-02-20

Blisko 5 lat temu weszła w życie Ustawa o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności, która określa zasady postępowania z żywnością i obowiązki jej sprzedawców w tym zakresie. Jak wynika z danych WFOŚiGW w Katowicach, co roku na Śląsku w sklepach o powierzchni powyżej 250 m2 zmarnowaniu ulega łącznie 7-8 ton żywności. Sklepy mają obowiązek przekazywania niesprzedanych, ale dobrych jakościowo artykułów spożywczych organizacjom 3 sektora. Jeśli tego nie zrobią, wnoszą opłatę w wysokości 10 groszy za każdy zmarnowany kilogram.

Obowiązki, jakie nakłada ustawa

Przedsiębiorcy sprzedający żywność na powierzchni większej niż 250 m2, w których przychód ze sprzedaży żywności stanowi co najmniej 50% przychodów ze sprzedaży wszystkich towarów, są zobowiązani do podpisania umowy z organizacją pozarządową, na mocy której przekazują jej niesprzedane jedzenie. Ich obowiązkiem jest także prowadzenie kampanii informacyjno – edukacyjnych, we współpracy z organizacją pozarządową, której sklep będzie przekazywał żywność, co najmniej raz w roku, przed dwa kolejne tygodnie. Na początku roku muszą złożyć roczne sprawozdanie o ilości marnowanej żywności. Termin złożenia takiego dokumentu upływa z dniem 31 marca.

To nie koniec obowiązków. Sklepy, o których mowa w ustawie, powinny także zamieścić informację o wysokości należnej opłaty za marnowanie żywności lub o wartości żywności przekazanej organizacjom pozarządowym, w sprawozdaniu finansowym oraz na swojej stronie internetowej, jeżeli ją prowadzą.

Umowa z NGO

Sklepy mogą podpisać umowę z taką organizacją, która w statucie ma zapis o zadaniach związanych z niesieniem pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywaniem szans tych rodzin i osób, wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, działalności charytatywnej, polegającej m.in. na przekazywaniu żywności osobom potrzebującym lub prowadzeniu zakładów żywienia zbiorowego dla osób potrzebujących.

Umowa musi być sporządzona w formie pisemnej lub elektronicznej podpisanej kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Ustawa nie ogranicza liczby organizacji, z którą sklep może podpisać umowę.

Oczywiście, nie można przekazywać organizacji napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2% oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%.

Kampanie społeczne

Co najmniej raz w roku, przez co najmniej dwa kolejne tygodnie, sklepy we współpracy z organizacją, której przekazują żywność, powinny przeprowadzać w na swoim terenie kampanię edukacyjno-informacyjną nt.  racjonalnego gospodarowania żywnością oraz przeciwdziałania marnowaniu żywności.

Opłata za marnowanie żywności

Jeśli sklep, zamiast oddać niesprzedane jedzenie organizacji, z którą podpisał umowę, będziesz je wyrzucał, musi – do 30 kwietnia następnego roku - przekazać tej organizacji opłatę za marnowanie żywności. Stawka opłaty wynosi 0,1 zł za 1 kg marnowanej żywności, a podstawę jej obliczenia stanowi 90% masy marnowanej żywności w kilogramach. Opłatę można pomniejszyć o koszty poniesione na kampanię, czy transport żywności do organizacji, z którą współpracuje sklep. Jeśli kwota będzie mniejsza niż 300 zł, sklep nie musi jej przekazywać.

Marnowanie żywności na Śląsku:

- w 2020 r. - 6 715 006,72 kg

- w 2021 r. - 7 701 095,39 kg

- w 2022 r. - 7 701 921,03 kg

Wysokość poniesionych przez sklepy opłat:

- w 2020 r. – 446 149,48 zł

- w 2021 r. – 499 573,28 zł

- w 2022 r. - 469 725,88 zł